نقیض موجهات مرکب جزئیه نزد خونجی
Authors
abstract
خونجی، پس از بیان نقیض موجهات بسیط و موجهات مرکب کلیه، از دو شیوه متفاوت برای استنتاج نقیض گزاره موجهه مرکب جزئیه استفاده کرده است. او در یک شیوه، نقیض گزاره موجهه جزئیه را گزاره کلیه مردده المحمول می داند و در شیوه دیگر نقیض این گزاره را گزاره منفصله ای تلقی می کند که موضوع یکی از طرفین آن به وسیله محمول مشترک اجزای انفصال مقید شده است. ما در این مقاله پس از بیان مختصری درباره چگونگی تناقض موجهات بسیط و گزاره های مرکب کلیه نزد خونجی، به چگونگی تناقض موجهات مرکب جزئیه نزد این منطق دان خواهیم پرداخت و نشان خواهیم داد که خونجی مبدع شیوه اول استنتاج نقیض این گزاره، و اولین منطق دانی است که گزاره مردده المحمول را کشف کرده است. هم چنین نشان خواهیم داد که خونجی شیوه دوم استنتاج نقیض گزاره موجهه مرکب جزئیه را وام دار کشّی بوده است و دومین منطق دانی است که از چنین روشی استفاده کرده است.
similar resources
عکس مستوی قضایای حقیقیه نزد خونجی
چکیده فخرالدین رازی عکس مستوی قضایای حقیقیه و خارجیه را برای نخستینبار به صورت جداگانه مورد بحث قرار داده است، اما افضلالدین خونجی بسیاری از احکام او را مورد نقد قرار داد و بیشتر این نقدها از سوی منطقدانان بعدی پذیرفته شده است. عکس مستوی قضایای خارجیه در مقالة دیگری بررسی شده و با فرمولهای منطق جدید آشکار شده است که در دو مورد فخر رازی خطا کرده و خونجی بر حق بوده است و در موارد دیگر، اختل...
full textعکس مستوی قضیه خارجیه نزد خونجی
افضلالدین خونجی در عکس مستوی موجهات نوآوریهای فراوانی دارد که منطقدانان بعدی در این زمینه همگی از او پیروی کردهاند. پیگیری این بحث در ارسطو، ابن سینا، فخر رازی و خونجی نشان میدهد که تغییرات تدریجی از ارسطو تا خونجی مانند طیفی است که دو سر آن هیچ همانندی ندارند و احکامی که ارسطو در عکس مستوی موجهات پذیرفته است، همگی مورد انکار خونجی قرار گرفته است. هرچند ادعاهای خونجی در عکس قضایای خارجیه ...
full textتصحیح و تحقیق رسالۀ «اللامع فی الشکل الرابع» نوشتۀ مجدالدین جیلی
مجدالدین عبدالرزاق جیلی (د. ح. 570 ق.)، برای نخستین بار در تاریخ منطق، در رسالۀ اللامع فی الشکل الرابع به مختلطات شکل چهارم پرداخته است. پیش از او، دنحای کشیش (ح. 800م.) و ابوالفتوح ابنصلاح همدانی (د. 548ق.)، معاصر جیلی، مطلقات شکل چهارم را به تفصیل طرح کرده بودند. جیلی در رسالۀ اللامع تنها به موجهات «بسیط» شکل چهارم پرداخته و هیچ اشارهای به موجهات «مرکب» نکرده است. شاگرد او، فخر رازی، نیز تن...
full textگزاره های همیشه صادق نزد خونجی در منطق مرتبۀ دوم
افضلالدین خونجی، برای نخستین بار در تاریخ منطق، در میان گزارههای حقیقیه و خارجیه، گزارههای همیشهصادق و گزارههای همیشهکاذب را یافته است. این گزارهها پیش از این در منطق مرتبۀ اول صورتبندی شده و مورد بررسی قرار گرفتهاند و نشان داده شده است که صدق همیشگی این گزارهها نیازمند پیشفرض «وجود فرضی معدومات» است. در این مقاله، این گزارهها را در منطق مرتبۀ دوم بررسی کرده و نشان دادهایم که در ای...
full textعکس مستوی قضایای حقیقیه نزد خونجی
چکیده فخر الدین رازی عکس مستوی قضایای حقیقیه و خارجیه را برای نخستین بار به صورت جداگانه مورد بحث قرار داده است، اما افضل الدین خونجی بسیاری از احکام او را مورد نقد قرار داد و بیش تر این نقدها از سوی منطق دانان بعدی پذیرفته شده است. عکس مستوی قضایای خارجیه در مقاله دیگری بررسی شده و با فرمول های منطق جدید آشکار شده است که در دو مورد فخر رازی خطا کرده و خونجی بر حق بوده است و در موارد دیگر، اختل...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
منطق پژوهیجلد ۶، شماره ۱۲، صفحات ۱۳۱-۱۴۴
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023